Wprowadzenie instrumentu opinii wojewody w sprawie celowości podejmowania nowych inwestycji jest jednym z założeń projektu zmian ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej… z dnia 7 kwietnia 2014 r. Jakie są zamiary ustawodawcy?Projekt zmian ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przewiduje nowy obowiązek dla świadczeniodawców – uzyskiwania opinii o celowości inwestycji.
Po pierwsze, w stosunku do podmiotów udzielających świadczeń z zakresu leczenia szpitalnego, powstać ma obowiązek uzyskania:
- opinii o celowości utworzenia nowych jednostek lub komórek organizacyjnych przedsiębiorstwa leczniczego, przy pomocy których ma być wykonywana działalność lecznicza,
- opinii o celowości realizacji przez ten podmiot inwestycji o wartości przekraczającej 3 mln zł,
a w przypadku podmiotów udzielających świadczeń z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej:
- opinii o celowości realizacji przez podmiot wykonujący działalność z tego zakresu inwestycji o wartości przekraczającej 2 mln zł.
Czym cechują się opinie, o których mowa? Po pierwsze, wydawane będą przez wojewodę w formie decyzji administracyjnej – na wniosek podmiotu wykonującego działalność leczniczą – w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku. Od momentu wydania, opinia będzie ważna 3 lata.
Co to oznacza w praktyce?
Świadczeniodawca, który nie uzyska od wojewody pozytywnej opinii, nie będzie mógł przystąpić do konkursu ofert w sprawie zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, a nawet, jeśli by do niego przystąpił, to jego oferta zostałaby odrzucona. Tym samym taki świadczeniodawca pozbawiony będzie możliwości zawarcia kontraktu z NFZ. Choć oczywiście podkreślić należy, iż pozytywna opinia nie będzie gwarancją uzyskania kontraktu.
Znamienne jest to, że opinia ma dotyczyć nie tylko realizacji inwestycji, ale w przypadku leczenia szpitalnego także tworzenia komórek i jednostek organizacyjnych przedsiębiorstw podmiotów leczniczych. Co było zamiarem ustawodawcy? Czy było nim może całkowite zablokowanie możliwości nieograniczonego tworzenia komórek i jednostek organizacyjnych przedsiębiorstw podmiotów leczniczych związanych z NFZ?
Analiza nowej instytucji skłania do refleksji:
- skoro brak jest konkretnych, obiektywnych przesłanek, jakimi wojewoda powinien się kierować przy wydawaniu decyzji, to co będzie ostatecznie decydowało o możliwości wydania pozytywnej opinii?
- czy wojewoda – uzyskując luz decyzyjny w podejmowaniu decyzji – będzie na równi traktował wszystkie podmioty lecznicze – zarówno te prywatne, jak i państwowe? W końcu samorząd wojewódzki jest organem założycielskim wielu szpitali.
- czy nowe przepisy pozostają w zgodności z Konstytucją RP?
Jako prawnicy jesteśmy zbulwersowani łatwością, z jaką ustawodawca wprowadza ograniczenia zasady wolności gospodarczej. Nie ulega wątpliwości, że konieczność uzyskania opinii przed przystąpieniem do konkursu ogranicza dostęp do rynku usług zdrowotnych i wpływa na swobodę podejmowania działalności gospodarczej.
Nasuwające się na myśl pytania są trudne, a kroki ustawodawcy niezwykle zastanawiające…